เด็กชาย อาทิตย์ ลิสี ม.3/1 เลขที่ 5 เพลงไทยเดิม

นางคราญ

พลงนางครวญเป็นเพลงไทยเดิมที่แปลกมากกว่าเพลงไทยเดิมอื่น เพราะดั้งเดิมเพลงนางครวญเป็นเพลงอัตราจังหวะ ๓ ชั้น (จังหวะช้า) ในขณะที่เพลงไทยเดิมทั่ว ๆ ไป มักมีอัตรา ๒ ชั้น หรือชั้นเดียวมาก่อน เพลงนางครวญมีมาแต่เดิม ไม่รู้ว่าใครแต่งเอาไว้ ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๗๖ ครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติผู้ล่วงลับ ได้แต่งตัดเพลงนางครวญ ๓ ชั้น ลงเป็น ๒ ชั้นและชั้นเดียวจนครบเป็นเพลงเถา (เพลงเถาคือเพลงเล่นตามลำดับจากอัตราจังหวะสามชั้นไปสองชั้นและจบลงด้วยชั้นเดียวซึ่งอาจมีเพลงหางเครื่องเพลงลูกบทเล่นต่อตามความเหมาะสมอีกก็ได้) เพลงนางครวญ ๒ ชั้นของครูมนตรี ตราโมท ดังระเบิด เป็นที่รู้จักกันมาก โดยเฉพาะที่นิยมนำมาเดี่ยวขิมสาย แบบที่ยายอังศุมาลินแกเล่นให้ตาโกโบริตามมาจนพบทางเข้าบ้านนั่นแหละ



เนื้อเพลงนางครวญนำมาจากบทละครเรื่องอิเหนา พระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๒ ซึ่งเป็นตอนที่อุณากรรณ (ซึ่งก็คือนางบุษบาปลอมตัว) ครวญคร่ำถึงอิเหนา นับว่าเลือกเนื้อร้องได้เหมาะสมกับแนวคิดหลัก (Theme) และอารมณ์ของเพลงดีที่สุดเพลงหนึ่งในบรรดาเพลงไทยเดิมด้วยกัน