วงปี่พาทย์เครื่องห้า
เป็นวงปี่พาทย์มีวิวัฒนาการ ๓ สมัยด้วยกันคือ
สมัยที่หนึ่ง สมัยสุโขทัย พบว่ามีเครื่องดนตรีดังนี้
1. ปี่ใน
2. ฆ้องวงใหญ่
3. ตะโพน
4. กลองทัด ( ลูกเดียว )
5. ฉิ่ง
สมัยที่สอง สมัยอยุธยาตอนปลาย พบว่ามี " ระนาดเอก " เข้าร่วมด้วย ดังนี้
1. ปี่ใน
2. ระนาดเอก
3. ฆ้องวงใหญ่
4. ตะโพน
5. กลองทัด ( ลูกเดียว )
6. ฉิ่ง
สมัยที่สาม สมัยรัตนโกสิทร์ รัชกาลที่ ๑ เพิ่มกลองทัดเป็น ๒ ลูก เป็นคู่กัน ลูกหนึ่งมีเสียงต่ำ เรียกว่า " ตัวเมีย " อีกลูกหนึ่งมีเสียงสูง เรียกว่า " ตัวผู้ " เรียกวงปี่พาทย์วงนี้ว่า " วงปี่พาทย์เครื่องห้า " ประกอบด้วยเครื่องดนตรีดังนี้
1. ปี่ใน
2. ระนาดเอก
3. ฆ้องวงใหญ่
4. ตะโพน
5. กลองทัด ( ๒ ลูก )
6. ฉิ่ง