งานเรื่อง key signature นายทศพร สีสิงห์ เลขที่12

เครื่องหมายตั้งบันไดเสียง หรือ คีย์ดนตรี หรือ คีย์ (อังกฤษ: key signature) คือกลุ่มของชาร์ปหรือแฟลต (หรือเนเชอรัลในบางกรณี) ที่กำกับบนบรรทัดห้าเส้น เป็นตัวบ่งบอกให้เล่นตัวโน้ตสูงขึ้นหรือต่ำลงครึ่งเสียง (semitone) ตามตำแหน่งที่กำหนดหากไม่มีเครื่องหมายอื่นอยู่ก่อน แทนที่จะเป็นเสียงตัวโน้ตปกติ การกำหนดบันไดเสียงเช่นนี้จะมีผลทั้งบรรทัดจนกว่าจะมีการเปลี่ยนคีย์ใหม่ เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงมักพบได้ทั่วไปถัดจากกุญแจประจำหลักในตำแหน่งเริ่มบรรทัดใหม่ หรือปรากฏที่ส่วนอื่นบนบรรทัดเช่นหลังจากดับเบิลบาร์ (double bar) เป็นต้น
ตัวอย่างต่อไปนี้เป็นบันไดเสียงของ B major



และบันไดเสียงนี้สามารถใช้เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงกำกับได้ดังนี้



จุดประสงค์ของการใช้เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงก็เพื่อลดจำนวนเครื่องหมายกำกับเสียงที่แทรกอยู่ในบรรทัดห้าเส้น ทำให้อ่านง่ายขึ้น โดยหลักการเบื้องต้น เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงสามารถกำกับที่ตำแหน่งสูงต่ำใดๆ ก็ได้บนบรรทัดห้าเส้น เขียนรวมกันที่ต้นบรรทัด แล้วถอดเครื่องหมายที่ตัวโน้ตออก หรือปรับด้วยเครื่องหมายกำกับเสียงอื่นให้ตรงตามความเป็นจริง

การใช้เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงจะทำให้เกิดผลต่อตัวโน้ตที่ต่อจากนั้นหลายห้อง หรือทั้งบรรทัด หรือแม้แต่ทั้งเพลง เว้นแต่จะถูกยกเลิกโดยเครื่องหมายตั้งบันไดเสียงกลุ่มอื่น ตัวอย่างเช่น จากเครื่องหมายตั้งบันไดเสียง B major ข้างต้น โน้ตเสียง A (เสียง ลา) ที่อยู่หลังจากเครื่องหมายตั้งบันไดเสียงในทุกอ็อกเทฟ (octave) จะต้องเล่นเป็นเสียง A♯ ทั้งหมด หากไม่มีเครื่องหมายกำกับเสียงตัวอื่นมาปรับเปลี่ยนโน้ตตัวนั้น

ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างการยกเลิกบันไดเสียงที่กำหนดไว้ก่อนหน้าในบรรทัดเดียวกัน จาก C minor ไปเป็น E major เครื่องหมายนี้ ♮ เรียกว่าเนเชอรัล (natural) ใช้สำหรับแปลงเสียงให้กลับมาเป็นปกติ

เครื่องหมายตั้งบันไดเสียงที่นิยมใช้มักจะมีรูปแบบตายตัว โดยจะมีชาร์ปทั้งชุดหรือแฟลตทั้งชุด หรือไม่มีอยู่เลย ซึ่งจะสัมพันธ์กันตามบันไดเสียงเมเจอร์และบันไดเสียงไมเนอร์ ดังนี้