สงงานเรื่องคีตกวีไทย โดย นาย จิตติดร พุทธบูญ ชั้น ม.4/6 เลขที่ 22

ครูช้อย สุนทรวาทิน
[img][/img]
ครูช้อยท่านอยู่ในสมัย ช่วง พ.ศ. 2370 – 2380 ชีวิตในวัยเด็กนั้นท่านป่วยเป็นไข้ทรพิษ แต่รอดตายมาได้อย่างน่าอัศจรรย์ เพราะหนึ่งในร้อยในพันจริงๆจึงรอดตายจากโรคนี้ได้ แต่ด้วยพิษแห่งโรคร้ายแม้รอดตายมาได้แต่ก็ต้องเสียดวงตาทั้งสองข้าง แต่แม้ดวงตาทั้งสองข้างของท่านจะบอดสนิทตั้งแต่วัยเยาว์ แต่ท่านกลับไม่เคยคิดพ่ายแพ้แก่ชะตาชีวิตตนเอง และด้วยสายเลือดแห่งศิลปินที่มีอยู่ภายในชีวิตจิตวิญญาณของท่านทำให้ท่าน ฝึกหัดเครื่องเล่นดนตรีไทยด้วยตนเองตั้งแต่เด็ก ในความจริงครูช้อย ท่านก็เกิดในตระกูลศิลปินอยู่แล้ว แต่ด้วยที่ท่านตาบอดผู้เป็นบิดาจึงมิได้หัดท่านในทางดนตรี ก็ด้วยความใส่ใจ ความรักในศิลปะดนตรีนี่เองที่ทำให้ท่านฝึกฝน โดยเริ่มจากการนำเอากะลาใต้ถุนบ้านมาเรียงกัน ๑๖ ใบแล้วตีตาม หูก็แง่ฟังการสอนของบิดาบนเรือน ส่วนตัวเองอยู่ใต้ถุนบ้านหัดตามไป และยามใดที่บิดาท่านไม่อยู่ท่านก็จะขึ้นไปฝึกหัดกับเครื่องดนตรีจริงบนบ้าน จนเกิดความชำนาญในเครื่องดนตรีทุกชนิดที่มีอยู่
เล่ากันว่าอยู่มาวันหนึ่ง มีงานดนตรี แต่คนระนาดป่วย หาคนแทนไม่ได้ พวกลูกศิษย์รู้ฝีมือลูกชายอาจารย์ว่าใช้ได้ ก็เสนอให้ครูช้อยไปเป็นคนระนาดแทน กระนั้นบิดาก็ยังไม่แน่ใจ ขอทดสอบฝีมือลูกชาย…เห็นฝีมือแล้ว จึงยอมปล่อยตัวไปออกงาน หลังจากนั้นบิดา ก็เริ่มอบรมบ่มเพาะฝีมือดนตรีให้ลูกชายอย่างจริงจัง
ปลายรัชกาลที่ 4 เริ่มมีชื่อเสียงโด่งดัง โดยเฉพาะเรื่องปี่กระทั่งบิดาเห็นแวว จึงส่งไปเรียนวิชาปี่กับครูมีแขก (พระประดิษฐ์ไพเราะ) จึงยิ่งมีความชำนาญเพิ่มขึ้น
ต่อมาเมื่อครูช้อยเป็นครูดนตรี สอนดนตรีทั้งที่บ้าน ในวัด ถึงในวัง มีลูกศิษย์สำคัญสองคน คนแรก ลูกชายครูช้อยเอง ชื่อ แช่ม ต่อมาเป็นพระยาเสนาะดุริยางค์ (คู่แข่งระนาดหลวงประดิษฐ์ไพเราะ) และศิษย์เอกชื่อแปลก ต่อมาเป็นพระยาประสานดุริยศัพท์
ความน่าอัศจรรย์อันเป็นความอัจฉริยะภาพอย่างหนึ่งของครูช้อยคือ หากศิษย์คนใดก็ตามเล่นเครื่องดนตรีเสียงเพี้ยน ไม่ถูกต้อง ครูช้อยจะใช้วิธี “ดีดเม็ดมะขาม” ใส่ผู้นั้นอย่างถูกต้องแม่นยำ โดยรู้ว่าใครเป็นใครนั่งตรงไหนอย่างถูกต้องราวกับตาเห็น
สิ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของครูช้อยอีกอย่างหนึ่งคือ ท่านเลี้ยงนกฮูก เอาไว้สื่อสารกับลูกศิษย์
ท่านฝึกสอนนกฮูกของท่านจนพูดภาษาคนได้ โดยท่านสอนให้มันพูดว่า “พ่อเรียก” เหตุที่ท่านสอนคำนี้เพราะว่า ท่านจะได้ใช้ให้นกฮูกไปตามศิษย์มาพบท่านได้ โดยเมื่อศิษย์ที่มาเรียนดนตรีกลับบ้าน ครูช้อยก็ให้อุ้มนกฮูกไปด้วย ถึงบ้านแล้วก็ปล่อยให้นกฮูกบินกลับ ทำซ้ำซากอย่างนี้ จนนกฮูกจำบ้านศิษย์ทุกคนได้แม่น
ยามใดที่มีคนมาเรียกวงปี่พาทย์ของท่านไปเล่น ท่านก็จะส่งนกฮูกของท่านไปตามในเวลาเย็น นกฮูกจะบินไปเกาะหน้าบ้านของลูกศิษย์คนแล้วคนเล่า พร้อมทั้งส่งเสียงว่า “พ่อเรียก” อันเป็นที่รู้กันว่า ครูช้อยท่านตามให้ไปพบ
เครื่องดนตรีที่ครูช้อยชำนาญและมีชื่อเสียงได้แก่ ระนาดเอก ปี่ ซอสามสาย และเครื่องดนตรีไทยอีกหลายชนิด ผลงานของครูช้อยมีมากมาย ส่วนที่แพร่หลายถึงวันนี้ได้แก่ เพลง ใบ้คลั่ง เขมรโพธิสัตว์ อกทะเล ฯลฯ
ส่วนลูกศิษย์คนสำคัญของท่านได้แก่พระยาเสนาะดุริยางค์ (แช่ม สุนทรวาทิน) ผู้เป็นลูก และหลานของท่านเองคือ ครูเลื่อน สุนทรวาทิน